MỘT SỐ ĐIỂM MỚI CỦA BỘ LUẬT LAO ĐỘNG NĂM 2019
Ngày 20/11/2019, Quốc hội khóa XIV, kỳ họp thứ 8 của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Bộ Luật lao động năm 2019 có hiệu lực thi hành từ 01/01/2021. Bộ luật Lao động mới gồm 17 Chương và 220 Điều. Những điểm mới quan trọng:
1. Mở rộng phạm vi và đối tượng điều chỉnh
Bộ luật Lao động 2019 mở rộng thêm đối tượng là người làm việc không có quan hệ lao động. Quan hệ lao động tại khoản 5 Điều 3 được mở rộng thêm: các tổ chức đại diện của các bên, cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Quan hệ lao động bao gồm quan hệ lao động cá nhân và quan hệ lao động tập thể.2.Tăng tuổi nghỉ hưu lên 62 tuổi với nam, 60 tuổi với nữ
- Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
- Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với nam; đủ 55 tuổi 04 tháng đối với nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng với lao động nam; 04 tháng với lao động nữ.
Riêng người bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hay làm việc ở nơi có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn thì có thể nghỉ hưu trước không quá 05 tuổi so với quy định.
3. Quốc khánh 2/9 được nghỉ 2 ngày
Điều 112 Bộ luật Lao động sửa đổi còn bổ sung thêm 01 ngày nghỉ trong năm vào ngày liền kề với ngày Quốc khánh, có thể là 01/9 hoặc 03/9 Dương lịch tùy theo từng năm.
Như vậy, tổng số ngày nghỉ lễ, tết hàng năm sẽ nâng lên 11 ngày.
Trong những ngày này, người lao động được nghỉ làm việc và hưởng nguyên lương.
4. Hợp đồng lao động
- Không còn hợp đồng lao động theo mùa vụ
Điều 20 Bộ luật Lao động sửa đổi đã bỏ nội dung về hợp đồng mùa vụ hoặc theo một công việc có thời hạn dưới 12 tháng, thay vào đó chỉ còn 02 loại hợp đồng là: hợp đồng lao động không xác định thời hạn và hợp đồng lao động xác định thời hạn.
- Ghi nhận hình thức hợp đồng lao động điện tử
Điều 14 Bộ luật Lao động 2019 đã ghi nhận thêm hình thức giao kết hợp đồng lao động thông qua phương tiện điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
Ngoài ra, Điều 13 Bộ luật Lao động 2019: Trường hợp hai bên thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên thì vẫn được coi là hợp đồng lao động.
- Được ký hợp đồng xác định thời hạn nhiều lần với người cao tuổi
Điều 149 Bộ luật Lao động 2019 cho phép người sử dụng lao động thỏa thuận giao kết nhiều lần hợp đồng lao động xác định thời hạn với người cao tuổi thay vì kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng lao động mới như Điều 167 Bộ luật Lao động 2012.
- Người lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng không cần lý do
Điều 35 Bộ luật Lao động 2019 cho phép người lao động được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng không cần lý do mà chỉ cần báo trước 30 ngày với hợp đồng xác định thời hạn và 45 ngày với hợp đồng không xác định thời hạn...
Trong một số trường hợp, người lao động còn được đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không cần báo trước:
+ Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;
+ Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;
+ Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;
+ Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
+ Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;
+ Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;
+ Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.
Đồng thời, người lao động cũng được quyền yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của mình khi chấm dứt hợp đồng lao động; các chi phí của việc cung cấp do người sử dụng lao động chi trả...
5. Tăng thời giờ làm thêm theo tháng lên 40 giờ
Điểm khác biệt về thời gian làm thêm giờ quy định tại Bộ luật Lao động 2019 với Bộ luật Lao động 2012 là: Số giờ làm thêm trong tháng tăng lên 40 giờ thay vì 30 giờ và cụ thể hơn các trường hợp được làm thêm tới 300 giờ/năm như sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm là hàng dệt, may, da, giày, linh kiện điện, điện tử, chế biến nông, lâm, thủy sản; cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước…
6. Bổ sung thêm trường hợp nghỉ việc riêng hưởng nguyên lương
- Con nuôi kết hôn: nghỉ 01 ngày.
- Cha nuôi, mẹ nuôi; cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; con nuôi chết: nghỉ 03 ngày.
7. Tiền lương
- Có thể ủy quyền cho người khác nhận lương
- Không ép NLĐ dùng lương để mua hàng hóa, dịch vụ của người sử dụng lao động.
- Khi trả lương qua ngân hàng, người sử dụng lao động phải trả phí mở tài khoản
- Thông báo bảng kê trả lương cho người lao động
- Người lao động có thể được "thưởng" không chỉ bằng tiền
- Chính phủ không can thiệp trực tiếp vào việc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động.
8. Bổ sung hành vi bị nghiêm cấm
“Lôi kéo, dụ dỗ, hứa hẹn, quảng cáo gian dối hoặc thủ đoạn khác để lừa gạt người lao động hoặc để tuyển dụng người lao động với mục đích mua bán người, bóc lột, cưỡng bức lao động hoặc lợi dụng dịch vụ việc làm, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để thực hiện hành vi trái pháp luật”.
9. Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở
NLĐ trong DN có quyền thành lập, gia nhập và tham gia hoạt động của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp theo quy định tại các điều 172, 173 và 174 của Bộ luật này.
Từ Điều 172 đến Điều 178 Bộ luật Lao động 2019 nêu cụ thể việc thành lập, điều lệ, quyền, nghĩa vụ... liên quan đến Tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.
10. Đối thoại tại nơi làm việc, thương lượng tập thể và thỏa ước lao động tập thể
- Đối thoại định kỳ tại nơi làm việc 1 năm/lần
Thay vì tổ chức định kỳ 03 tháng/lần như khoản 2 Điều 65 Bộ luật Lao động 2012 thì khoản 2 Điều 63 Bộ luật Lao động 2019 đã nâng thời gian tổ chức đối thoại định kỳ tại nơi làm việc lên 1 năm/lần; đồng thời, bổ sung thêm một số trường hợp người sử dụng lao động phải tổ chức đối thoại như vì lý do kinh tế mà nhiều người lao động có nguy cơ mất việc làm, phải thôi việc; khi xây dựng thang lương, bảng lương, định mức lao động...
-Thương lượng tập thể
Từ Điều 65 đến Điều 74 Bộ luật Lao động 2019, Thương lượng tập thể được quy định rõ hơn về nội dung, quy trình, trách nhiệm... tạo điều kiện, khuyến khích Thương lượng tập thể.
-Thỏa ước lao động tập thể
Cũng như Thương lượng tập thể, Thỏa ước lao động tập thể tại Bộ luật Lao động 2019 (từ Điều 75 đến Điều 89) được quy định rõ hơn về quy trình, nội dung, thực hiện, mở rộng phạm vi áp dụng...
Tác giả bài viết: Tô Đình Sử
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
LIÊN KẾT WEBSITE
- Đang truy cập20
- Tổng lượt truy cập5,329,820
