Khu kinh tế Nhơn Hội tròn 15 năm tuổi

Chủ trương xây dựng KKT Nhơn Hội đã được đề cập tại Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 16/8/2004 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh quốc phòng vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2010 và Quyết định số 148/2004/QĐ-TTg ngày 13/8/2004 của Thủ tướng Chính phủ về phương hướng chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020. Theo đó, với những nỗ lực tối đa của địa phương và sự hỗ trợ kịp thời các Bộ, ngành Trung ương, các hồ sơ, thủ tục thành lập Khu kinh tế đã nhanh chóng được hoàn tất và ngày 14/6/2005 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 141/2005/QĐ-TTg thành lập Khu kinh tế Nhơn Hội, nằm trên bán đảo Phương Mai có diện tích khoảng 12.000 ha có hai khu chức năng chính là Khu phi thuế quan và Khu thuế quan. 
Đây là Khu kinh tế ven biển thứ ba của cả nước được thành lập lúc bấy giờ, là mô hình kinh tế mới đem tới nhiều kỳ vọng lớn lao của chính phủ và các địa phương. Trong xu hướng đó, KKT Nhơn Hội được xác định mục tiêu phát triển từng bước trở thành hạt nhân tăng trưởng, trung tâm đô thị công nghiệp-dịch vụ-du lịch của vùng kinh tế trọng điểm Miền Trung. Thời gian qua, đã có lúc, KKT Nhơn Hội đứng trước những cơ hội rất to lớn. Trong đó, đặc biệt nhất là Dự án lọc, hóa dầu Victory do Tập đoàn Dầu khí Thái Lan PTT đề xuất. Theo Báo cáo nghiên cứu khả thi, Dự án Victory sẽ có tác động lớn đến kinh tế - xã hội Việt Nam, dự kiến sẽ đóng góp hơn 4 - 5 tỷ USD vào GDP hàng năm (3 – 4% GDP của VN). Đồng thời, tạo ra khoảng 4.000 việc làm ổn định, thu nhập cao và 35.000 việc làm trong quá trình xây dựng. Dự án cũng sẽ tạo ra khoảng 32.000 việc làm ổn định gián tiếp trong các ngành hỗ trợ trực tiếp, tạo thêm 110.000 việc làm trong toàn nền kinh tế. Đây là cơ hội rất  hiếm hoi đối với một KKT hay rộng hơn nữa là một quốc gia, do vậy, việc từ chối sức hấp dẫn đó để chọn hướng đi theo xu hướng phát triển sạch, bền vững như hiện nay là một quyết định vô cùng khó khăn đối với lãnh đạo tỉnh. 
Theo Quyết định số 514/QĐ-TTg ngày 08/5/2019  của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh tổng thể QHC xây dựng KKT Nhơn Hội đến năm 2040, diện tích KKT Nhơn Hội đã được điều chỉnh từ 12.000 ha trên bán đảo Phương Mai được quy hoạch trước đây, tăng lên 14.308 ha (thêm 2.308 ha tại xã Canh Vinh, H.Vân Canh). Được chia thành tám phân khu chức năng (6 PK nằm tại phần hiện hữu và 02 PK 7, 8 nằm tại phần mở rộng), gồm: Phân khu 01 - Khu đô thị, du lịch Tân Thanh, Vĩnh Hội; phân khu 02 - Khu đô thị cửa ngõ Cát Tiến; phân khu 03 - Khu đô thị Nhơn Hội; phân khu 04 - Khu công nghiệp (KCN) đô thị Nhơn Hội; phân khu 05 - Khu đô thị du lịch Phương Mai; phân khu 06 - Khu bảo tồn hệ sinh thái Đầm Thị Nại; phân khu 07 - KCN - Đô thị Becamex A; phân khu 08 - Khu đô thị - Dịch vụ Becamex B. Khu kinh tế Nhơn Hội được xác định là KKT đa ngành, đa lĩnh vực, với trọng tâm phát triển là ngành du lịch, dịch vụ, đô thị, công nghiệp, cảng biển, năng lượng tái tạo và thủy sản; là cực tăng trưởng đối trọng, liên kết chặt chẽ và toàn diện với sự phát triển chung của thành phố Quy Nhơn và vùng phụ cận; là một trong những trung tâm phát triển chính của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, đầu mối thông thương, giao lưu quốc tế quan trọng của miền Trung và Tây Nguyên; là khu vực có tầm quan trọng về an ninh quốc phòng.
Mặc dù, hiện thực đầu tư tại Khu kinh tế Nhơn Hội còn khá khiêm tốn nhưng kết quả đến nay đã tạo được nền tảng vững chắc để tiếp tục chạy đà, tăng tốc, về đích nhanh trong giai đoạn sắp tới. Về thu hút đầu tư, đã tiếp nhận hơn 328 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký trên 899.655 tỷ đồng và giải ngân 28.211 tỷ đồng (số liệu đến hết Quý I/2020). Các công trình hạ tầng thiết yếu dùng chung đã cơ bản được hoàn thành, như hệ thống giao thông, chiếu sáng, cấp điện, cấp nước, xử lý nước thải, viễn thông, … Đồng thời, hệ thống hạ tầng trong KCN Nhơn Hội cũng đã được triển khai khá đồng bộ ở các vị trí thuận lợi. Nhìn chung, Khu kinh tế đã bảo đảm điều kiện tiếp nhận cùng lúc nhiều dự án với đa dạng ngành, lĩnh vực đầu tư và quy mô khác nhau. 
Bên cạnh đó, sự trỗi dậy trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ đã kích hoạt mạnh thị trường bất động sản tại các khu đô thị mới thuộc Khu kinh tế Nhơn Hội cũng đồng thời cũng làm gia tăng mạnh mẽ các hoạt động xây dựng trên hiện trường, tạo nên khí thế sôi nổi, năng động, hứa hẹn nhiều triển vọng trong tương lai không xa. Khu kinh tế Nhơn Hội có vị trí rất gần đô thị tỉnh lỵ - Quy Nhơn, rất thuận lợi trong việc cung ứng các dịch vụ có chất lượng tốt từ một đô thị loại I cho Khu kinh tế. Tuy nhiên, vấn đề môi trường cũng được quan tâm từ rất sớm, chính sách thu hút đầu tư có chọn lọc, ưu tiên tiếp nhận các dự án sử dụng công nghệ cao, kỹ thuật hiện đại, thân thiện môi trường đã được ban hành ngay từ lúc ban đầu, suất đầu tư trung bình tại các KCN trong Khu kinh tế cũng được quy định cụ thể, không thấp hơn 2 triệu USD/ha. Khi sử dụng, vận hành các máy móc, thiết bị kỹ thuật hiện đại, công nghệ tiên tiến thì lực lượng lao động qua đào tạo là nhu cầu cấp thiết. Do vậy, cung ứng lao động có đào tạo cho KKT Nhơn Hội và các KCN trên địa bàn tỉnh là mối quan tâm thường xuyên trong nhiều năm qua,việc phối hợp giữa BQL KKT với Sở Lao động TB&XH, cơ sở đào tạo nguồn nhân lực và các doanh nghiệp được thực hiện khá hiệu quả và mang tính thiết thực. Tỉnh cũng đã kịp thời các chính sách hỗ trợ về nhân lực trong KKT, KCN như hỗ trợ tối thiểu 50% kinh phí đào tạo công nhân kỹ thuật, nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề cho lao động là người của địa phương có hợp đồng dài hạn. 
Về vấn đề thủ tục hành chính, BQL KKT chủ trương luôn cải tiến để bảo đảm sự gọn nhẹ, thông thoáng và thuận tiện với các Nhà đầu tư, nghiên cứu giảm bớt cả về số loại thủ tục và thời gian thực hiện. Các thủ tục đầu tư trong Khu Kinh tế và các KCN Bình Định chủ yếu do BQL KKT giải quyết, thời gian giải quyết thủ tục và trả kết quả trên thực tế đều được rút ngắn so với quy định. UBND tỉnh cũng đã ủy quyền, phân cấp mạnh cho BQL KKT để thực hiện đầu mối quản lý nhà nước đối với KKT và các KCN trên các lĩnh vực đầu tư, xây dựng, đất đai, lao động, môi trường, … Do vậy, hàng năm chỉ số hài lòng đối với khách hàng đều đạt thứ hạng cao. Một nhân tố quan trọng hàng đầu trong quá trình phát triển khu kinh tế 15 năm qua là xây dựng được một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đã trải nghiệm thực tế, đủ bản lĩnh, năng động, nhiệt huyết. Cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý KKT gồm  Lãnh đạo Ban, Văn phòng, 4 phòng chuyên môn và 01 Văn phòng đại diện tại KCN với 46 nhân sự, trong đó có 26 đại học và 16 thạc sỹ. Bên cạnh đó, còn có hai đơn vị trực thuộc là Ban Quản lý DAHT và GPMBkhu kinh tế có 31 nhân sự và Đội Bảo vệ Khu kinh tế với 10 nhân sự.
Hiện tại, định hướng phát triển Khu kinh tế Nhơn Hội đã có những thay đổi quan trọng, từ đặt nặng về công nghiệp, dịch vụ, đô thị chuyển sang trọng tâm phát triển du lịch, dịch vụ, đô thị, cảng biển… bổ sung thêm KCN Becamex tại Vân Canh. Tháng 5 năm 2019, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định chủ trương đầu tư KCN Becamex Bình định quy mô 1.000 ha với Chủ đầu tư là Công ty CP Becamex Bình Định, một công ty con của Tập đoàn Becamex IDC thành lập tại Bình Định để triển khai Dự án. 
Giờ đây, định hướng phát triển đã phù hợp với thực tế, khu vực Bán đảo Phương Mai đang rất sôi động với các dự án du lịch, đô thị, KCN Becamex Binh Định - hạt nhân của Phức hợp KCN – Đô thị - Dịch vụ 2.308 ha tại Vân Canh cũng đã chọn được nhà đầu tư xứng tầm. Đồng thời, hạ tầng giao thông đối ngoại của KKT đã có những bước tiến vượt bậc như : đường phía Tây tỉnh nối với KCN Becamex Bình Định, Đường QL 19 B kết nối QL 1A với Bán đảo Phương Mai, cảng biển Quy Nhơn. Mọi nhân tố thuận lợi đó cùng với những kết quả khác về xây dựng KKT Nhơn Hội đạt được 15 năm qua đang mở ra triển vọng tốt đẹp nhất cho phát triển kinh tế địa phương, thành công đến nhanh hơn với mong đợi hoàn toàn phụ thuộc vào những nỗ lực và sự tận tâm của chúng ta, của chính quyền các cấp, của BQL KKT và các sở ngành, của sự đồng tâm và hợp nhất trong hành động và đương nhiên, với sự ủng hộ, đồng thuận của Nhân dân.